تره تيزك
در مازندران « تره تيزك » و در ساير مناطق ايران تره تيزك و « شاهي » گفه مي شود در كتب طب سنتي اب نامهاي « جرجيربستاني » و « رشاد » نام برده شده است. و تخم ان را « حب الرشاد » ، « حرف ابيض » و « حرف » گويند . به فرنسوي Nasitor و Cresson des jurdins  .و Cresspm a;empos  و  Passerage  و به انگليسي garedn cress  گفته ميشود. گياهي است از خانواده Cruciferae  نام علمي ان Lepidium sativum L.  باشد.
مشخصات
تره تيزك مزروع گياهياست علفي يكساله برگهاي ان سبز شاداب ، لطيف ، كمي تند ، ارتفاع بوته كم در حدود يك وجب گاهي كمي بيشتر ، گلهاي ان به رنگ سفيد يا قرمز ارغواني ، كوچك كه به طور گروهي در انتهاي شاخه گل دهنده ظاهر مي شود. تخم ان ريز و قرمز و كمي دراز است.
تكثير تره تيزك از طريق كاشت بذر ان به محض برطرف شدن سرماي زمستان اغاز و در تمام طول فصل بهار در هواي ازاد مي توان به فواصل زماين برداشتهاي متناوب كاشت.
تركيبات شيميايي
از نظر تركيبات شيمياي بررسيهاي متعددي در مدارك فني مختلف منتشر شده كه از نظر اهميتي كه اين گياه در طب سنتي دارد انواع بررسي ها در ايننجاذكر مي شود .
در يك بررسي وجود اسانس روغني فرار درگياه تاييدشده است و به علاوه گزارش شده است كه گياه حاوي گلوكوزيد گلوكوتروپئولين است . در بررسي ديگري گلوكوزيدي به اسم تروپئولوزيد را دكر كرده است ، ااز نظر ويتامينها نيز گياه غني از ويتامينهايA,B مي باشد.
در هر يك صد گرم از گياه  ( قسمت قابل خوردن ) خام و تازه تره تيزك مواد زير وجود دارد:
اب 4/89 درصد ، پروتئين 6/2 درصد ، چربي 7/0 درصد، هيدراتهاي كربن 5/5 درصد ، كلسيم 81 ميلي گرم ، فسفر 76 ميلي گرم ، اهن 3/1 ميليگرم ،اهن 3/1 ميلي گرم ، سديم 14 ميلي گرم ، پتاسيم 606 ميلي گرم ، ويتامين A93300 ميلي گرم و تيامين 08/0 ميلي گرم .
در گزارش علمي ديگري تركيبات شيميايي گياه را به شرح زير اعلام كرده است. :
اسانس روغني فرار درحدود 115/0 درصد . فراورده هاي فرار حاصل از برگ تر تيزك داراي خاصيت و فعاليت ضد باكتري در مقابل ميكروب باسيلوس سبتي ليس و مايكرو كوكوس پيوژنس واريته ارئوس است. تخم تره تيزك داراي يك الكالوئيد (19/0 درصد ) ، سينا پيك اسيد، كولين اتر و يك اسانس روغني است. اسانس روغني تره تيزك خاصيت فعاليت اوئستروژن ( تحريك جنسي درزنان ) دارد . تخم تره تيزك در حدود 5/25 درصد روغن نيم خشك دارد . لعاب تخم تره تيزك ازنظر خواص جانشين صمغ عربي وكتيرا است.
خواص – كاربرد
از گياه تره تيزك در موارد اسم و سرفه و بواسير هاي خوني استفاده مي شود و بسيار افع است. ضد كم بود ويتامين C است وبراي بيماري هاي كمي ويتامين C در بدن اثر شفا بخش دارد. يعني انتي سكوربوتيك است. از ريشه تره تيزك براي مرحله دوم سيفيليس استفاده ميشود. تخم تره تيزك ترشح شير را زياد ميكند و به اصطلاح گالاكتاگوگ است. جوشانيده تخم تره تيزك در شير براي سقط جنين به كار ميرود 
يه صورت ضماد براي ضماد تسكين درد ضربه  به كار ميرود. برگهاي ان نيرو بخش محرك ، مدر و ضد كمي ويتامين C مي باشد.
تره تيزك از نظر طبيعت طبق نظر حكماي طب سنتي گرم ونسبتا خشك است. باز كننده گرفتگي ها و انسداد مجاري كبدو طحالو صاف كننده و مدر بول و خرد كننده سنگ مثانه است. مقوي باه ومحرك جماع و مولد اسپرم است و موجب تحريك جنسي در زنان ميشود. در تسريع هضم غذا وتحليل باد و گازو نفخ مفيداست.
اگر ساقه و برگ و تخم ان را در هاون بكوبند و در بشقابي  پهن كنند تا خشك شود بعد مجددا در هاون انداخته و بكوبند و سپس كمي شير تازه داخل ان كرده و مجددا قدري تخم تره تيزك داخل ان كرده و بكوبند واين كار را بهدفعات تكرار نمايند تا مانند خمير شودو از ان حب درست كنند از نظر جميع خواص فوق خوردن حب ان بسيار مفيداست. و اگر اب ان را گرفته و با نخود خشك كوبيده شده پرورده نمايند و بياشامند و افزايش توليد اسپرم بسيار موثر است.
گونه وحشي تره تيزك كه داراي تخم ريز تر است در خواص فوق الذكر از نوع پرورشي و مزروع ان قوي تر است.
تهيه عصاره تره تيز ك
ساقه و برگ تره تيزك تازه را در هاون مي كوبندو يابا وسيله ديگري با فشار عصارهان را ميگيرند و صاف ميكنند و با اين روش كه بايد بدون دخالت اتش صورت گيرد عصاره بسيار موثر و نافع ي تهيه مي شود. كه مصرف ان در شربت تره تيزك و ساير تركيبات خواص ان را در حد اعلا منعكس مي كند.
شربت تره تيزك
عصاره تره تيزك 16 واحد ، قند 30 واحد ، در حمام ماري با حرارت كافي حل كنند و شربت تهيه شده را براي مصرف اماده سازند.