معرفي تغذيه يو گا
دانش تغذيه صحيح لا زمه زندگي سالم است . عده معدو دي از مردم داراي اين دانش مي باشند. جهت بهبود كيفيت زندگي، بسيار مهم است كه بدانيم چه بخوريم. غذاي نامرغوب سلامتي را تهديد، وزن را اضافه، قواي بدن را كاهش و پول را هدر مي دهد .
لازم است كه هنر عاقلانه خريد كردن را نه تنها از لحاظ مالي بلكه از لحاظ تغذيه خوب نيز بياموزيم. تغذيه يوگا اين را آموزش مي دهد .
آيا هرگز فكر كرده ايد كه در فعاليتهاي روزانه چه اندازه وقت و انرژي در رابطه با غذا صرف مي كنيد؟ آيا منطقي نيست كه تنها مواد غذايي را كه داراي بهترين كيفيت مي باشند بلكه داراي بالاترين ارزش غذايي هستند انتخاب كنيم و طوري آنها را بپزيم كه بيشترين فايده ممكن را از آنها ببريم ؟
اصولاُ يوگي بر اين عقيده است كه پاسخ در كيفيت غذا يي است كه ما مي خوريم نه كميت آن .
بدنهاي ما اغلب به ماشينهاي پيچيده تشبيه مي شوند، كه به طور پيچيد هاي جهت حداكثر قدرت بهره برداري طراحي شده است. اما مانند يك ماشين صنعتي، بدن شما نيز نخواهد توانست تا حداكثر ظرفيت خودكار كند مگر آنكه به طور صحيح از آن مراقبت گردد. شما نبايد حتماُ يك مهندس باشيد تا بدانيد احمقانه است كه بخواهيد از آب آلوده و روغن استفاده شده و بنزين درجه پايين در يك موتور استفاده كنيد و از آن انتظار حداكثر عملكرد را نيز داشته باشيد. به همين صورت بدن شما نيز به بهترين سوختي كه مي توانيد فراهم كنيد نياز دارد تا بتوانيد بالاترين كيفيت ممكن زندگي را داشته باشيد.
در وجود همه ما يك عنصر بنياني وجود دارد كه بايد آگاهانه پرورش يافته و مراقبت گردد. يوگي ها براي توصيف اين عنصر بنياني از واژه سانسكريت پرانا استفاده مي كنند. ما اين واژه را (( نيروي زند گي )) مي ناميم با اينكه توصيف اين واژه مشكل مي باشد، همه ما زماني وجود آن را احساس كرده ايم . پرانا يا نيروي زندگي چيزي بيش از ميل به زندگي يا بقا است. آن در حقيقت درجه اي از انرژي ، از هوشياري ، از موجوديت است كه يك انسان توان رسيدن به آن را داراست. همچنين نيروي زندگي را مي توان جوهر شخصيت انساني ناميد، آن نوعي نيروي معنوي است.
مقدار زيادي از اين نيروي زندگي، كه براي موجوديت شما حياتي است، از غذايي كه مصرف مي كنيد به دست مي آيد. درست مانند ماشين دقيق و پيچيد ه اي كه ما به عنوان مثال از آن استفاده كر ده ايم، از بدن شما نيز بايد استفاده شود ( تمرين ) و از آن به طور صحيح مو ا ظبت شود.
ميو ه ها
متاُسفانه بسياري از مردم ميوه ها را به عنوان ضميمه به غذاي اصلي خود اضافه مي كنند تا يك قسمت مهم در رژيم غذايي خود. عموماُ عادات غذايي به صورت تاُسف باري بي تنوع و عاري از قوه ابتكار شده اند. غذاي استاندارد اغلب شامل نان، گوشت، سيب زميني، و يك قوطي كنسرو گرم شده سبزيجات مي باشد. سيب، گلابي ،موز ، پر تقال، شليل و مانن آن معمولاُ چيزهايي هستند كه ما به همراه يك مشت بيسكوييت در هنگام نهار به بچه ها داده تا شكم آنها را پر كنيم .
ميو ه ها معمو لاُ به سه دسته تقسيم مي شوند .
ميو ه هاي اسيددار ( ترش ) : اين دسته بزرگي از ميوه ها را كه شامل انواع مركبات مي باشد تشكيل مي دهد . مخصو صاُ در بين آنها ميوه هاي مفيدي همچون: پرتقال، ليمو، ليمو ترش، گريپ فروت، و نارنگي بسيار معروف مي باشند . آنها به صورتهاي مختلف از قبيل – پوست كنده شده ، چهار قاچ شده ، ورقه ورقه شده ، وآب ميوه مورد استفاده قرار مي گيرد .
به ليست ميوه هاي اسيدي موثر و سالم مي تواند انواع توت هاي درختي، توت فرنگي و تمشك را اضافه نمود. آناناس و انار نيز در اين گروه قرار مي گيرند . عجيب آنكه، با اينكه اين ميوه ها در گروه ميوه هاي اسيدي دسته بندي گر ديده ايد، همينكه وارد بدن مي شوند مشخصات و تاثير الكاليني پيدا مي كنند .
اكنون همه مي دانند كه مركبات يك نياز روزانه براي يك رژيم غذايي سالم مي باشند. اين به دليل آن است كه مركبات و به خصوص پرتقال و گريپ فروت منابعي سرشار از ويتامين C مي باشند. در هر حال به دليل آنکه ويتامين C يک ويتامين محلول در آب مي باشد مانند بعضي ويتامين هاي ديگر نمي تواند در بدن ذخيره گرديده و بايد هر روز جايگزين گر دد .
در يك خانه متوسط از ميو ه ها اغلب به عنوان تنقلات استفاده مي شود . پس تجربه خوب و مفيدي بود كه بدانيم از يك ظرف بزرگ پر از ميوه هاي رنگارنگ و تازه خرد شده مي توانيم به عنوان يك غذاي اصلي و مقوي استفاده كنيم .
شما دلايل خوب زيادي جهت استفاده از چنين غذاها يي به عنوان ناهار ، صبحانه ، و يا شام خواهيد يافت. ميوه ها سبك و زودهضم بوده ، احساس سنگيني و سستي به ما نخو اهند داد .
پس از يك وعده غذايي ميوه ، شما بدون احساس گر سنگي ميز غذا را ترك خواهيد نمود و به جاي آنكه نگران باشيد چگونه خود را جهت ولو شدن به كاناپه برسانيد احساسي مبني بر افزايش انر ژي خواهيد كرد . اين به دليل آن است كه بسياري از ميوه ها سرشار از ويتا مين هاي مهم ، مواد معدني و انواع كمياب لازم براي ساختن نيروي زندگي مي باشند. آنها داراي قند طبيعي هستند كه به آساني و فوريت تبديل به انرژي گشته و جذب سيستم مي گردد ميوه ها يك عامل تميز كننده بدن بوده و آنها خوشمزه و لذتبخش بوده و بايد بصورت طبيعي خود به مقياس مناسب در رژيم غذايي گنجانده شوند .
موضع جالبي كه در مورد اين مسئله وجود دارد ، ريشه كلمه ليمي است كه اغلب در مورد دريا نوردان انگليسي استفاده مي شد. در زمانهاي قديم در كشتي هاي عظيم بريتانيائي كاركنان كشتي كه اغلب براي زمان طولاني روي دريا بسر ميبردند با استفاده از يك رژيم غذائي محدود و كم زنده مي ماندند .در نتيجه بيماري فساد خون (اسكوروي) رواج يافت. جهت پيشگيري از اين مرض كه مشخص شد از كمبود ويتامين C عارض ميگردد كشتي ها مقدار زيادي ليمو ترش انبار كردند. كاركنان كشتي براي دفع اين مرض كه عوارض آن لثه هاي اسفنجي ،افسردگي رواني ، شب كوري ،افتادن دندانها و دردهاي ماهيچهاي بود شروع به مكيدن ليموترش در طول سفر كردند .بدين ترتيب نام ليمي از آن زمان در تمام دنيا بر دريانوردان انگليسي گذاشته شد .
حتي امروزه در اجتماع جاري خود ما بيماري اسكوروي وجود دارد. با اين حال هم اكنون اين مسئله مربوط به تك تك افراد ميباشد تا يك عدم دانش عمومي.درباره آب ميوه مركبات در اينجا بايد توجه به مسئله اي حياطي گنجانده شود.براي كسب حداكثر فايده، آب ميوه بايد تازه باشد. فساد ميوه معمولاً حدود نيم ساعت پس از قرار گرفتن در معرض هوا شروع شده و خلوص و كيفيت ويتامين موجود در آبميوه به طور قابل ملا حظه اي كاهش مييابد. بهترين كار آن است كه آب ميوه را قبل از مصرف بگيريد .
بهترين راه براي شروع روز و انجام يك عمل تميزكننده آن است كه آب نصف ليمو ترش را با حدود نصف استكان آب معدني مخلوط كرده و بلا فاصله صبح پس از برخاستن از خواب آن را بنوشيد .آنگاه پس از دقايقي تمرين جمع كردن شكم را انجام دهيد .
يك روش برجسته ديگر جهت استفاده از آب ليمو ترش در سالاد مي باشد. اين سالاد نه تنها سالم بلكه بسيار خوشمزه خواهد بود . چنانچه مايل باشيد مي توانيد مقدار كمي شكر به آب مركبات اضافه كنيد اما مطمئن شويد كه در اين كار زياده روي نمي كنيد .
ميوه هاي نيمه اسيد : همانطوري كه از نامش پيداست اين گروه ميوه ها شامل آنهائي است كه از نظر اسيد موجود كمتر از گروه مركبات ذكر شده ميباشدآنها شامل سيب ها، هندوانه، پاپايا، انگورها، آلوها، هلو ، گيلاس، موز و آوكادو مي باشند. در اين ميوه ها به دليل ملايم تر بودن اسيد موجود ميتوان آنها را به مقدار زيادتر استفاده نمود بدين ترتيب مي توان آنها را در تركيبات متنوع تري تهيه نمود اين ميوه ها مخصوصاً به عنوان يك غذاي مناسب هستند زيرا بدون احساس حجم زياد سير كننده مي باشند .هنگامي كه در كنار پروتئينها خالص مصرف شوند به شخص احساس دگرگوني و نيروي حياط مي دهند آنها ميوه هاي حاوي نيروي زندگي بوده و بر عكس تصور عام چاق كننده نمي باشند .
براي مثال ،آوكادو و موز چنانچه در اندازه صحيح و در كنار غذاهاي ديگر كه آنها را كامل مي كنند مصرف گردند پروتئين ها، چربي، روغن و موادي كه براي يك رژيم مناسب لازم است ،ايجاد مي نمايد .موز مشخصاً منبعي از پتاسيم است كه يك ماده كمياب و لازم بوده و آوكادو (بسيار خوشمزه با آب ليمو ترش) از نظر مواد طبيعي و لازم بسيار غني مي باشد .
ميوههاي خشك شده: اين گروه ميوه جات بسيار متنوع بوده كه در ميان آنها كشمش، خرما، زرد آلو، انجير و هلو و آلو از همه معروفترند. آنها در تمامي اوقات سال موجود بوده و موارد استفاده آنها نيز به اندازه تنوع اشتها را بيشتر از غذاهائي مانند كيك و شيريني جات كه بطور مصنوعي شيرين شده اند راضي مي كنند .
ميوه هاي خشك كه در هنگام شب خيسانده شوند با تركيب غلات و خشكبار مي توانند صبحانه اي مقوي بسازند يك مسئله احتياطي: يوگي سعي مي كند از ميوه هايي كه توسط مواد نگاهدارنده مانند دي اكسيدسولفور جهت خشك كردن آنها استفاده شده اجتناب كند .
در خاتمه، ما به چند نكته كه بايد به خاطر سپرده شود اشاره مي كنيم :
همه ميوه جات داراي منابع غذايي عالي بوده و فوايد بسياري در ساختن نيروي زندگي دارند. آنها بايد به صورت خام در شرايط طبيعي بدون استفاده از مواد نگهدارنده و يا شربت مصرف گردند .
ميوه هاي اسيددار و نيمه اسيد مي توانند بنابر ميل شخص تركيب و مورد استفاده قرار گيرند و به همين صورت ميوه هاي نيمه اسيد و ميوه هاي خشك شده. اما از تركيب ميوه ها ي اسيددار و ميوه هاي خشك در يك وعده بايد خودداري گردد.
ميوه هاي خشك را براي نرم تر شدن و قابل هضم شدن مي توان هنگام شب خيس نموده – اما نبايد پخته شوند زيرا عمل پخت بسياري از مواد غذايي با ارزش را نابود مي كند سيب را مي توان با يك لايه عسل در شيريني پزي استفاده كرد ولي بهتر است ميوه ها به صورت خام مورد استفاده قرار گيرند .
سالاد ميوه در تركيب با سبزي جات خام بسيار مقوي مي باشد: براي مثال، ميوه هاي خرد يا ورقه ورقه شده كه با سبزي جاتي مانند هويج، خيار و كاهو مخلوط مي گردد. يكي از تركيبات بسيار خوشمزه مخلوطي است از ميوه هاي تازه به اضافه دانه ها يا پنير . تنوع استفاده تنها به هنر مندي قوه فكري و نوع ذائقه شما بستگي دارد .
چنانچه از ميوه ها به عنوان يك وعده غذايي استفاده مي كنيد به دليل زود هضم بودن ممكن است به زودي مجدداً احساس گرسنگي نمائيد. براي اجتناب از اين مسئله مقداري پودر مغز هايي مانند پسته، بادام و غيره را روي سالاد بپاشيد. پروتئين موجود در اين دانه ها شما را از گرسنگي در بين وعده هاي غذا بر حذر مي دارد .
سبزي جات
سبزي جات و ميوه جات هر دو مانند هم در اكثر خانه ها به كنار گذاشته شده اند .هر دو در هنگامي كه پاي رژيم غذايي در ميان است به مكانهاي پايين تر نزول كرده و ناديده گرفته شده اند . سبزي جات با اينكه بخشي از غذاي اصلي به شمار ميروند در اكثر موارد به اندازه بسيار كمي در كنار بشقاب يافت مي شوند . آنها اكثرآً يا از شدت پختن له و آبكي شده و يا در استخري از سس ادويه دار شناورند .
در هر دو مورد آنها هم عطر و خواص تغذيه اي خود را از دست داده اند. امروزه سبزي جات در ليستهاي غذايي محبوبيتي ندارند و اين هيچ جاي تعجب نيست . عده بسيار كمي از مردم از خواص و منافع آنها مطلع مي باشند .
مسائل زيادي در پختن سبزيجات ، ناديده گرفته مي شود. بزرگترين اشتباه معمول زياد پختن است. بسياري از خانمهاي خانه دار فكر ميكنند كه تنها راه پختن سبزي جات آن است كه آنها را در داخل قابلمه بزرگ بريزند و آن را پر از آب كنند و بگذارند آنقدر بجوشد تا كاملاً خواص خود را از دست دهد. متاسفانه اين طرز پختن كاملاً نيروي زندگي موجود در آنها را از بين برده و ارزش غذايي آن تا درجه اي پايين مي آيد كه ميتوان گفت چيزي جز مقداري تفاله در ته ظرف باقي نمي ماند حرارت طولاني و آب بيش از حد سبب نابودي پروتئين، ويتامينها و ارزش غذايي ميگردد .
ما مي توانيم طريقه صحيح تهيه سبزي جات را از مردم مشرق زمين بياموزيم، آنهايي كه با اين مردم آشنايي دارند ميدانند كه سبزي جات تهيه شده توسط آنان ترد بوده و كيفيت و تازگي خود را حفظ كرده اند. راز اين مسئله در كم پختن و نرمي مي باشد . يوگي از ارزش نگهداري نيروي زندگي و مواد مقوي آگاه است .
اكثر سبزي جات احتياج به پخته شدن ندارند. خوشبختانه آنها بايد به همين صورت طبيعي خورده شوند سبزيجاتي مانند گل كلم، نخودسبز، اسفناج، هويج، كاهو ، گوجه فرنگي ، كرفس ، خيار ، و حتي ذرت كه اتفاقاً داراي مزه شيريني نيز ميباشند،چنانچه با هم به عنوان سالاد تركيب شوند داراي ارزش غذايي كاملي مي باشد .
سبزجات انواع گوناگوني را تشكيل مي دهند
سبزي ميوه دار: اين سبزيجات همان طور كه از نامشان پيداست در روي زمين به عمل آمده و دانه دار مي باشند. از معروفترين آنها خيار، گوجه فرنگي و فلفل را مي توان نام برد. اين سبزيجات اختصاصاً با اينكه از نظر دارا بودن كالري بسيار ضعيف مي باشند اما داراي عناصر قوي و مهم مانند پتاسيم ،كلسيم ،سديم ، سولفور ،آهن، منگنز و فسفر مي باشند به خصوص گوجه فرنگي كه سرشار از ويتامين C مي باشد .
فلفل ،خيار و گوجه فرنگي البته معمو لاً به صورت خام به مصرف ميرسند، اما بسياري ميوه ها ي ديگر از اين دسته را ميتوان در سالاد و بدون پختن مصرف نمود كه تمام آنها داراي كيفيت پالايندگي بدن مي باشند.
بيشتر آنها را مي توان به صورت سالاد (مانند سالاد كاهو و اسفناج توام با سس طبيعي ليمو ) يا به صورت بخار پز خيلي جزئي كه هنوز سفت و ترد باشند استفاده كرد . تركيبات زيادي از آنها را مي توان درست كرد كه نه تنها مقوي بلكه لذت بخش نيز مي باشند .
سبزيجات ريشه اي و پيازدار: ما خود با سبزجات اين گروه كه باز بنا بر فلسفه يوگي نبايد زياد پخته شوند آشنا هستيم، در بسياري از موارد آنها بايد در حالت خام خورده شوند . وقتي كه پختن مورد نظر است بخارپز قابل قبول ترين روش ها ميباشد .
در گروه ريشه اي و پيازدار سبزيجاتي همچون اسپاراگوس ،تربچه، سير، پياز، شلغم، هويج و ترب سفيد قرار دارند ،. از اينها هويج، تربچه و اسپاراگوس جهت خوردن به صورت خام قابل قبول ترين مي باشند. خوشحال كننده ترين اصول در مورد اين سبزيجات آن است كه مي توان از آنها در تركيبات متنوع استفاده كرد در فروشگاه هاي بسياري انواع سبزيجات و چاشني ها را ميتوان يافت كه عطر و بوي خوبي دارند. اينها مي توانند به سالاد و سبزيجات بخار پز شده اضافه گردند . يك وعده غذا شامل مخلوطي از سالاد باآب ليمو ترش، سبزيجات بخارپز شده و يك وعده غذاي پروتئين دار ، غذاي بسيار سالمي است .
در هنگام تهيه غذاهاي خود هميشه به خاطر بسپاريد آبي كه سبزيهاي شما در آن پخته مي شوند ارزش غذايي بسياري دارد و هرگز نبايد به دور ريخته شود. از آن مي توان به صورت هاي متفاوت استفاده نمود: هنگامي كه به طور صحيح چاشني زده شود نوشابه اي خوشمزه و شاداب كننده به دست مي دهد . آنرا مي توان جهت تهيه سوپ استفاده قرار گيرد زيرا پس از يك يا دو روز بسياري از ارزش غذايي خود را از دست مي دهد .
بسياري از مردم بي اطلاع ، بهترين قسمت سبزجات خود را توام با پوست آن دور مي اندازند بدون توجه به اينكه زير پوست سبزيجات از نقطه نظر نيروي زندگي بسيار غني ميباشد، به همين دليل شما بايد تا جايي كه ممكن است پوست سبزيجات را نيز بخوريد .
ممكن است متعجب شويد اگر بدانيد چه تعدادي از سبزيجات را چنانچه خوب جويده شوند ميتوانيد به صورت خام مصرف كنيد. براي مثال دانه، ذرت، و كلم خام داراي عطر عالي (چيزي متفاوت با عطر پخته آنها ) همانند كاهو و هويج،خيار، فلفل سبز، كرفس، تربچه وحتي قارچ ميباشند.اينها داراي عناصر حياتي و معدني هستند كه به دست آوردن آن از مواد غذايي ديگر مشكل است. مسئله ديگر كه بايد در نظر گرفته شود اين است كه بسياري از مردم از اسيدي بودن زياد معده رنج مي برند كه اين سبزيجات مي توانند آن را برطرف كنند.
نيروي زندگي را مي توان از آب سبزيجات نيز به دست آورد. آب سبزيجات خام داراي آنزيم هايي است كه براي هضم غذا مناسب مي باشند و همچنين داراي مواد معدني است. به علاوه، آب ميوه و سبزيها بسيار زود هضم بوده و سريع جذب بدن مي گردد . در جاييكه جذب بعضي مواد غذايي ممكن است تا پنج ساعت طول بكشد، مواد مغذي موجود درآاب ميوه تنها به 15 دقيقه زمان نياز دارد تا وارد جريان خون گردد . حال كه چنين انرژي كمي جهت هضم مورد نياز است ، آب ميوه ها براي كساني كه قدرت هضم كمي دارند بسيار مفيد مي با شد .
البته ما در اينجا با آب ميوه هاي كنسرو شده و كنستانتره اشاره نمي كنيم بلكه آنچه مورد نظر است تنها آب سبزيجاتي است كه تازه گرفته شده اند .
هرگز بيش از مقدار مواد نياز آب ميوه را نگيريد زيرا همين طور كه گفته شد بيش از 24 ساعت قابل نگهداري نيست و از آن پس ارزش غذايي موجود در آن افول مي كند .
بسيار جالب خواهد بود كه تركيب انواع آب سبزيجات را با ذائقه خود تجربه كنيد . تركيباتي كه مخصوصاً آب ميوه ها با آب سبزيجات مخلوط شوند. تركيبي مانند آب هويج ، آب كرفس كه با آب پرتغال و سيب مخلوط شده با شند نه تنها خوشمزه است بلكه كم اشتها ترين ذائقه را برخواهد انگيخت .
ما عقيده داريم هنگاميكه شما عطر و مزه سبزيجاتي را كه به طور صحيح تهيه گرديده اند كشف كنيد ديگر هرگز آنها را كنار نخواهيد گذاشت .از آن پس انواع متنوع آن بخش مهمي از رژيم غذايي شما را پرخواهد كرد .
لبنيات
پايه تمام لبنيات شير است . محصولاتي كه ما در اينجا در باره آن صحبت مي كنيم از اين منبع آمده اند
شير كامل مانند ديگر لبنيات از نظر چربي ها، كلسيم و پروتئين غني ميباشد. اغلب از شير به عنوان بهترين غذاي طبيعت نام مي برند و بسياري از مردم از آن به عنوان يك نوشيدني لذت مي برند در هر حال، شير كم چربي ممكن است در مواردي به شير كامل ترجيح داده شود اين به خصوص در مورد كساني كه آمادگي اضافه وزن را دارند صادق است. در مورد اين افراد شير كم چربي يا برآوردن احتياجات غذايي آنان بدون خطراتي كه در رابطه با چربي هاي شير كامل وجود دارد مفيد مي باشد. بعضي از كودكان و بزرگسالان آماده ابتلا به بيماري هاي تنفسي هستند كه اين افراد احتمالاً بايد از خوردن شير خودداري كنند زيرا اين ماده ايجاد خلط مي نمايد. در بسياري از موارد اين امر سبب افزايش مشكل تنفسي خواهد گرديد. بنابراين چنانچه شما يا فرزندان شما از نظر وزني يا دستگاه تنفسي دچار مشكل مي باشيد جهت استفاده از شير با پزشك خود مشورت نمائيد .چنانچه هيچ كدام از اين مشكلات در شما وجود ندارد يوگي ها توصيه مي كنند كه تمام مواد غذايي در حالت طبيعي مصرف شوند . بنابراين حالت طبيعي و البته مطمئن شير بز و يا گاو به جاي شير پاستوريزه و يا هموژنيزه شده توصيه مي گردد .
اغلب شير بز به خصوص در مواردي خاص بيشتر (در نوزادان) كه فرد به شيرگوسفند حساسيت دارد توسط پزشك توصيه مي گردد. جايگزين هاي ديگري مانند شير سويا ويا شير نارگيل نيز در اين گونه موارد مناسب مي باشند .
ماست در انواع مختلف قرنها قدمت دارد واز نظر كيفيت سلامتي بخش شناخته شده مي باشد. باكتري هاي مفيد موجود در ماست جهت سلامتي شكم و روده ها ارزشمند مي باشند .
ماست در اشكال مختلف به عنوان دسر چه به صورت ساده و يا مخلوط با ميوه هاي تازه منسب است. به صورت مخلوط سبوس گندم و توت فرنگي تازه غذايي مغذي و لذت بخش بين دو وعده غذاي اصلي مي با شد .
خامه نيز يكي از توليدات لبني مي باشد. به دليل دارا بودن چربي زياد اين غذا توسط رژيم يوگا توصيه نمي شود. توليدات لبني ديگر كه آنها نيز به دليل دارا بودن چربي زياد مناسب نيستند كره و پنير خامه اي مي باشند بستني چنانچه به مقدار كم و فواصل طولاني مصرف شود اشكالي ندارد با اين حال، بستني خانگي كه خامه خالص، عسل و شكر خام و افزودني هاي طبيعي درست شده باشد به محصولات تجارتي برتري دارد
خامه با وجود دارا بودن چربي زياد مي تواند گاه گاهي به همراه ميوه ها وغلات مورد استفاده قرار گيرد .
از نظر يوگي قبل قبول ترين پنيرها آنهايي هستند كه از نظر كالري موجود پائين مي باشند كه يا بدون نمك و از شير كم چربي درست شده باشند. شما درخواهيد يافت كه گروه پنير هاي كم چربي كمتر و پروتئين بيشتر بوده بلكه به خوبي با ميوه ها و سبزيجات تركيب مي گردد .
پس به طور كلي در رابطه با لبنيات بايد با عقل سليم و حس عمومي عمل كرد و از اعتدال در مصرف پيروي نمود . سعي كنيد پنير هايي را كه بدون استفاده از مواد شيميايي تهيه گرديده اند مصرف كنيد.
