ژيارديا بچهها را دوست دارد
علامت اصلي ژيارديا اسهال است اما برخي بچههاي مبتلا از دردهاي شكمي شكايت ميكنند كه البته خيلي شديد نيست.
براي ثبتنام در مهدكودك گفته بودند بايد 3 بار آزمايش انگل انجام بدهد و گواهي سلامت از پزشك بياورد. جواب آزمايش پسرم را بالاخره بعد از اينكه چندين بار به آزمايشگاه رفتيم و برگشتيم، گرفتم، با چيزهاي دست و پا شكستهاي كه بلد بودم توي برگه آزمايش را خواندم. مهمترين چيزي كه نظرم را جلب كرد كلمه <ژيارديوز> بود. خيلي نگران شدم، اين ديگر چه دردي است كه بچه من گرفته؟ چه ربطي دارد به رنگ پريده پسرم؟ آيا وزن نگرفتنش هم به همين مربوط است؟ بوي بد دهانش چي؟
ژيارديوز چيست؟
يكي از انگلهايي كه باعث آلودگي دستگاه گوارش ميشود، ژيارديا نام دارد و عفونت با آن را ژيارديوز ميگويند. اين انگل يكي از شايعترين علل اسهال در بچههاست كه به علت مصرف آب و سبزي و ميوه آلوده ايجاد ميشود. اين انگل در مقابل مقدار كلري كه براي تصفيه آب به كار برده ميشود مقاوم بوده و در آب سرد حتي تا 2 ماه ميتواند زنده بماند. بچهها نسبت به بزرگترها در حدود 3 برابر به اين انگل حساسترند و به نظر ميرسد كه با افزايش سن، بدن كمكم نسبت به آن مقاومتر ميشود ولي اين به معني عدم مبتلا شدن بزرگترها نيست و گاهي تمام اعضاي خانواده به اين انگل مبتلا هستند.
در بيشتر موارد، ابتلا به ژيارديوز هيچ علامتي ايجاد نميكند، اما اگر اين بيماري ايجاد علامت كند، معمولا باعث اسهال ميشود كه در آن خون يا موكوس ديده نميشود. در فردي مبتلا به ژيارديوز شود جذب چربيها از دستگاه گوارش به درستي انجام نميشود، در نتيجه چربي موجود در غذا جذب نشده و با مدفوع دفع ميشود كه باعث ايجاد بوي بسيار بد مدفوع ميگردد. علايم ديگري هم ممكن است در اين بيماري ديده شوند. مثلاً برخي بچههاي مبتلا از دردهاي شكمي شكايت ميكنند كه البته خيلي شديد نيست. در مبتلايان به اين بيماري ميزان گاز رودهها زياد شده و بوي بسيار بدي دارد و ميتواند باعث ايجاد نفخ شكم هم بشود. بياشتهايي از علايم ديگري است كه در مبتلايان به ژيارديوز ديده ميشود و ميتواند از علتهاي عدم وزنگيري در بچهها باشد. گاهي اوقات تهوع و استفراغ و تب بسيار خفيف هم در اين بيماران ديده ميشود.
اين علامتها ممكن است به مدت 5 تا 7 روز وجود داشته باشند و اگر بيشتر از اين ادامه پيدا كنند باعث ميشود كه وزنگيري كودك دچار اختلال شود. گاهي اوقات هم بيماري به فرم مزمن تبديل ميشود كه در آن دلدرد در بالاي ناف، گازهاي رودهاي زياد و بدبو و بوي بد دهان و رنگپريدگي ممكن است ايجاد شود. آيا ژيارديوز مسري است؟
افرادي كه مبتلا به اين انگل هستند، آن را در مدفوع خود دفع ميكنند كه در صورت عدم دفع بهداشتي آن ميتواند باعث آلودگي آبها، استخرها و منابع طبيعي آب مثل چشمهها و.... شود. علاوه بر آب، تمام غذاهاي خامي كه به نحوي با آب آلوده تماس داشته باشند و از جمله ميوهها و سبزيها ميتوانند باعث آلودگي ساير افراد شوند، براي پيشگيري از ابتلا به اين انگل بايد نكات زير را رعايت كرد:
-1 حتماً از آب قابل نوشيدن و تصفيه شده استفاده كنيد و در پاركها، به علايم هشدار آب توجه كرده و در خارج از شهر از آب چشمهها و رودخانهها براي نوشيدن و يا شستشوي ظروف يا ميوه استفاده نكنيد.
2-ميوه و سبزي خام را با دقت شسته و ضدعفوني كنيد.
-3 قبل از انجام آشپزي دستتان را تميز بشوييد. -4 بعد از دستشويي رفتن حتماً دستتان را بشوييد و مراقب باشيد بچهها هم حتماً اين كار را انجام دهند.
تشخيص و درمان ژيارديوز
براي تشخيص ژيارديوز، بايد آزمايش مدفوع انجام داد كه البته ممكن است يك بار آزمايش آن را نشان ندهد. به همين جهت اغلب براي تشخيص آن مجبور هستيم 3 بار نمونه مدفوع را به آزمايشگاه ببريم. وقتي تشخيص ژيارديوز معلوم شد، با مصرف آنتيبيوتيك موِثر بر آن ميتوان آن را درمان كرد، دوره درمان در حدود 5 تا 7 روز است و اغلب از داروهاي خوراكي استفاده ميشود. بايد هميشه دقت كرد كه به همان شكل كه پزشك توصيه كرده دارو را به طور كامل مصرف كرد. علاوه بر اين بهتر است وقتي در خانواده يك نفر مبتلا به ژيارديوز است، بقيه افراد خانواده قبل از غذا و بعد از رفتن به دستشويي، با دقت بيشتري دستتان را بشوييد تا احتمال ابتلاي آنها كمتر شود. كودكي كه در اثر ژيارديوز، مبتلا به اسهال است، ممكن است مقدار زيادي از مايعات بدن خود را از دست بدهد كه بايد مراقب بود كه كودك به ميزان كافي مايعات مصرف كند تا مايع از دست رفته جبران شود. از طرف ديگر مصرف داروهاي ضداسهال و يا ضدكرامپهاي شكمي ممكن است باعث شود علايم كودك مخفي بماند و در درمان كودك اختلال ايجاد كند، پس بهتر است تا حد امكان از اين داروها استفاده نشود.
وقتي فردي در مواجهه با آب يا غذاي آلوده قرار ميگيرد، در حدود 1 تا 3 هفته بعد ممكن است به اين بيماري مبتلا شود. با درمان آنتيبيوتيكي اين بيماري پس از 5 تا 7 روز بهبود مييابد اما بدون درمان گاهي تا 6 هفته يا حتي طولانيتر هم ادامه پيدا ميكند. اگر موارد زير وجود داشته باشند بايد حتماً به پزشك مراجعه كرد:
-1 اسهال بسيار شديد باشد.
-2 وجود تب بالا و يا درد شكمي بسيار شديد.
-3 اسهال متناوب به همراه درد شكمي و كاهش وزن و كاهش اشتها.